BOEKSZ & FOTOGRAFIE
inspirerend & verrassend
COL
PETER HAITSMA
Hoi, fijn je te zien. Hier op COL vind je mijn columns.
Mijn fotoblogs kun je lezen op mijn blogpagina DOEN!
Mijn korte verhalen staan op de pagina NOVELLI.
En laat je verrassen op mijn pagina MUSIC.
Maar nu eerst mijn columns. Veel leesplezier. Reacties zijn welkom.
Groet Peter
NIET TE DOEN (26 maart)
​
Nee, dat meen je niet, dat is precies op dezelfde dag. Wij moesten naar allebei en in onze naïviteit deden we dat.
Met mijn wijsvinger probeer ik een traan in mijn ooghoek tegen te houden, de mooie herinneringen en het grote verdriet raken mij. Na de troostende koffie en het traditionele plakje cake nemen we afscheid - sterkte.
Tien minuten later lopen wij de versierde zaal binnen. Ik zie ze meteen staan. Hij straalt. Zij straalt. Joviaal schudden we handen en kussen we haar wangen. Wij knipogen bij weet waar je aan begint en lachen bij zij is hét lot uit de loterij. Natuurlijk heb ik nog plek voor een stuk bruidstaart. Wat later krijg ik in het feestgedruis een biertje in de hand gedrukt. Het voelt kut. Dit doen we nooit meer, zeggen we tegen elkaar, dit is niet te doen op één middag. Onpeilbaar verdriet en tomeloze vreugde is niet te combineren.
Van toen naar nu: Op mijn tijdlijn worden beelden van plat gebombardeerde steden na een swipe afgewisseld met prachtige natuurfoto’s, worden speeches over onvoorstelbaar leed en schreeuw om hulp afgewisseld met grappige filmpjes. Het leven, ons leven gaat door, we doen wat we kunnen, maar we moeten ons hoofd koel houden, het grote geheel zien. Het gaat nu om 44 miljoen mensen in een land zo groot als Frankrijk, als we gaan handelen in emotie zou het zo maar eens echt uit de hand kunnen lopen!
Van nu naar later: Daar zit zij dan in een grote kring. De kinderen staan in het midden, ze zingen uit volle borst, de stralende buurman loopt met een verjaardagstaart de versierde huiskamer binnen. De jarige blaast zes kaarsjes uit. Zij kijkt naar haar eigen dochter, wat is ze lief. Haar gedachten zijn elders, niet in deze gezellige Nederlandse huiskamer. Zij denkt aan haar man, die net als de blije buurman ook onderwijzer was. Wat zou ze hem graag nog een keer willen vasthouden of op z’n minst hem willen eren en groeten, maar dat gaat niet, zijn oorlogsgraf ligt achter het nieuwe ijzeren gordijn. Ver weg van hier in haar geboorte plaats daar.
Ze mist hem, ze mist alles van toen, met haar wijsvinger probeert ze de traan in haar ooghoek tegen te houden. Er wordt aan haar arm geschud, wil je ook een stukje taart?
HET MACHTELOZE VERSCHIL (6 maart 2022)
​
De noodzaak en mogelijkheid om een positief verschil te maken in een bepaalde situatie komt meestal onverwachts. Ik wil altijd graag hét verschil maken, weet niet waarom, het zal wel in mijn/ onze genen zitten. Ik kan er niet tegen als ik machteloos moet toezien, ook dat zal wel in de genen zitten.
Soms handel ik meteen om hét verschil te maken, soms kom ik pas in actie na lang nadenken. Vaak maak ik samen met een grote groep hét verschil, veilig vanaf mijn luie bank met de bankpas in de hand.
Individueel kan ik soms op mijn werk, bij een familielid thuis of bij een ongeluk op straat een waardevol verschil maken voor de ander. Dat kost meestal niet al te veel moeite. Zelf heb ik ook regelmatig aan de andere kant gestaan. Dan was het heel fijn dat een arts, collega of familielid voor mij hét essentiële verschil maakte.
Deze week zou ik zo graag één alles bepalend verschil willen maken. Heb dat voor een heel klein deeltje kunnen doen in de grote groep, veilig vanaf de luie bank met de bankpas in de hand.
Maar ik voel mij nu vooral machteloos, als individu maar zeker ook in onze groep de NAVO. Het voelt zo verschrikkelijk machteloos dat wij al die kinderen, vrouwen, mannen en grootouders niet kunnen helpen en beschermen tegen het militaire geweld.
Met de dag rijst bij mij de vraag: wat als we wel als groep gaan handelen, dat zou toch goed kunnen uitpakken voor diegene die nu onnodig zwaar lijden, dat zou hét verschil kunnen zijn!
​
... Maar dan brengen wij wel onszelf en vele anderen in groot gevaar!
En wat als ik nou niet hier maar daar was geboren. Als ik diegene was die dé groep nodig had om het verschil te maken tussen leven en dood, en dat die groep dat dan niet wil doen om zichzelf niet in gevaar te brengen.
Wat als, als wat! Heel begrijpelijk allemaal, maar o zo verschrikkelijk rampzalig machteloos.
ONVERVANGBAAR
​
Het kwam terloops ter sprake op mijn werk. ‘Niemand is onmisbaar, iedereen is vervangbaar. Ook jij Peter, maak je geen illusies.’ Ik verzette mij eerst tegen deze harde stelling, maar zwichtte later in de discussie voor begripvolle en steekhoudende argumenten. Tot ik laatst bij dé wedstrijd van het jaar, van mijn favoriete voetbalclub, zag dat een van dé bepalende spelers wel degelijk onvervangbaar was. De vervanger kon niet wat hij kon. Wij verloren en werden uitgeschakeld.
Op mijn werk, dat durf ik wel te zeggen, ben ik een van dé bepalende spelers van mijn team. Eigenlijk ben ik dus helemaal niet vervangbaar. Mijn levenservaring, persoonlijkheid en eigenzinnig aanpak maken vaak hét verschil. Ik ben zoals zovele bepalende spelers uniek en dus niet zomaar door de eerste de beste te vervangen. ‘Nou, nou’ hoor ik je denken, ‘Wat een eigen dunk. Jij bent wel heel erg vol van jezelf.’ Ik wil dit direct wel een beetje relativeren door te zeggen, dat ik zeker als verdediger (die regelmatig, per ongeluk, in eigen doel schoot) wel vervangbaar was in mijn voetbalteam, maar op mijn werk en op nog een aantal andere 'terreinen' ben ik dat zeker niet.
Ik begin me nu zelfs een beetje boos te maken om deze stelling. Ja, ja, ik weet ook wel dat over een aantal jaar dé bepalende spelers van mijn favoriete voetbalclub plaats hebben gemaakt voor nieuwe talenten. Zo zal het op mijn werk ook gaan. Maar voor nu ben ik onvervangbaar. Ik ben in topvorm en maak hét verschil.
Voordat je denkt wat een eigenwijze arrogante kwal, wat blaast die hoog van de toren, wil ik aan jou vragen: ben jij vervangbaar? Ik durf, zonder dat ik iets weet over jou, te beweren dat jij vast ook op een aantal terreinen; in gezin, op werk, in vriendengroep, bij jouw club of waar dan ook onvervangbaar bent! Durf hét te denken. Laat je niet wegpraten. Ook jij maakt ergens hét verschil. Bewust of onbewust, opgemerkt of onopgemerkt, groot of klein, dat maakt allemaal niet uit. Elk verschil of verschilletje doet er toe. We tellen gewoon alle verschillen bij elkaar op, zo maken wij dus samen, jij en ik, hét grote verschil als het erop aankomt!
Laten we bij de glazen die wij heffen op de andere, die dat verdienen, ook een klein glaasje heffen op onszelf.
​
Wij zijn onvervangbaar!
GEEN BOE
​
Zwaar, licht, groot, klein, stekeltjes, glad, ruw, zacht, met of zonder addertje onder! Je hebt dus allerlei soorten ballen. Ik probeer ze allemaal tegelijk in de lucht te houden. Nee, het gaat nu niet over jongleren en ik ben ook niet aan het oefenen voor een spectaculaire verrassingact bij Hollands Got Talent. Het gaat over allerlei werkzaamheden zoals dagelijkse taken, onverwachtse taken, kan ik niet nog eens even uitstellen opdrachten, geen zin in taken, urgente moetjes, vervelende dingetjes, hele leuke dingen, even tussendoor moet toch kunnen klusjes, voor de hand liggende vragen en hele lastige vragen.
Meestal heb ik op mijn werk te weinig tijd om iets helemaal goed af te ronden en heb ik te veel tijd om ergens niet aan te beginnen. Dus de hele werkdag druk met proberen alle ballen in de lucht te houden en er geen eentje te laten vallen. De zware en stekelige kosten iets meer moeite dan de lichte en de zachte. Soms valt er onverwachts toch eentje op de grond. Als die nog heel is raap ik hem vlug op, en gooi ik 'm hopelijk onopgemerkt weer in de lucht bij de anderen. Het balletje met het addertje (onder het gras) kan ik soms nog net vlak boven de grond omhoog tikken, maar meestal valt ie zonder dat ik het door heb achter mijn rug in stukken op de grond.
Allemaal heel vervelend en zeker niet leuk voor de bal die stuk valt. Daar heb ik geen irritatie over, dat kan gebeuren in het heetst van de strijd. Wat is dan wel irritant. Dat als er één bal is gevallen, op welke manier dan ook, alle focus op die ene bal komt te liggen en dat ik alleen op die ene bal wordt aangesproken. Voor alle andere ballen die nog lekker in de lucht hangen is geen interesse en geen waardering. Die mogen niet als geldige redenen en zeker niet als excuus worden opgevoerd. Veel van die ballen worden overigens niet eens gezien. Alle aandacht gaat naar de stukkende bal op de grond.
​
Het kan nog veel irritanter. Als iemand anders uit het niets met een onverwachte uithaal een balletje weg ramt zodat ie op de grond of tegen de muur uit elkaar spat. Probeer dat maar eens uit te leggen. Dat je daar dan even helemaal niks aan kon doen. Het enige wat weer wordt gezien is de bal op de grond in weet ik niet hoeveel stukjes. Dat wordt lijmen, terwijl je zo je best doet.
Ik weet wel, dat ik heel goed ben in lijmen en de schade meestal gladjes kan herstellen en de gevallen bal na reparatie weer voorzichtig in de lucht kan gooien bij de andere ballen.
Maar als je nooit applaus geeft aan diegene (ik dus) die alle ballen met veel gevoel, techniek en doorzettingsvermogen in de lucht weet te houden, mag je wat mij betreft ook geen boe roepen als er een keertje toch eentje op de grond valt.